Thời sự 15:41, 03/11/2020 GMT+7

Theo đại biểu Điểu Huỳnh Sang, tầm quan trọng của công tác y tế dự phòng là phòng - chống bệnh dịch, bảo đảm sức khỏe cho con người. Đồng thời giảm chi phí điều trị, góp phần giảm tải bệnh viện. 

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang nhắc lại lời của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam tại lễ kỷ niệm 60 năm ngành y tế dự phòng: Y tế dự phòng có ý nghĩa là “cái gốc” của ngành y tế và đặt vấn đề: “Phải chăng ngân sách Trung ương và nguồn lực Nhà nước nên tập trung cho dự phòng, còn lĩnh vực điều trị, khám chữa bệnh cần huy động tối đa các nguồn lực khác. Từ đó xem xét việc phát triển, sử dụng kinh phí của bảo hiểm y tế dành cho y tế dự phòng”. 

Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Điểu Huỳnh Sang phát biểu tại Hội trường Diên Hồng sáng 3-11

Tuy nhiên, đại biểu Điểu Huỳnh Sang cho rằng, thực tế kinh phí dành cho công tác y tế dự phòng còn hạn hẹp. Năm 2008, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 18 ngày 3-6-2008, trong đó quy định yêu cầu phải dành 30% chi ngân sách y tế cho dự phòng. Nhưng hầu hết các địa phương chỉ dành tỷ lệ 18 - 22%. Cá biệt có tỉnh chỉ chi 10%, và trong số này, 80% dành cho chi lương, điện, nước, chi thường xuyên. Có thể nói, mức kinh phí dành cho hoạt động y tế dự phòng quá ít. 

Điều này dẫn đến thực trạng, mỗi khi vào mùa dịch, các bệnh viện lại xảy ra tình trạng quá tải và nguyên nhân của tình trạng này là công tác y tế dự phòng còn yếu. Kinh phí hoạt động ít chỉ có thể dành để đáp ứng hoạt động phòng chống dịch khẩn cấp chứ khó phòng dịch từ đầu và toàn diện càng không đảm bảo được. 

Theo tinh thần phòng bệnh hơn chữa bệnh, đại biểu Điểu Huỳnh Sang đề nghị ngân sách của Nhà nước nên dành hoặc dành phần lớn cho y tế dự phòng. Điều trị sẽ do bảo hiểm hoặc là người bệnh chi trả, thêm vào đó, hiện chúng ta đang kêu gọi xã hội hóa, các cơ sở khám chữa bệnh tư rất nhiều, còn y tế dự phòng thì chỉ có Nhà nước thực hiện. Hiện tại chúng ta đang làm theo quy trình ngược: ưu tiên cho khám, chữa bệnh còn phòng bệnh chưa được quan tâm đúng mức. 

Bên cạnh vấn đề kinh phí, đại biểu Điểu Huỳnh Sang nêu ra một thực tế là đội ngũ nhân lực dành cho công tác y tế dự phòng cũng trong tình trạng vừa thiếu vừa yếu. Chính sách Nhà nước dành cho cán bộ công tác ngành y tế dự phòng chưa tạo được nguồn động viên cho các cán bộ yên tâm làm việc. 

“Chúng ta đã có rất nhiều chính sách thu hút đội ngũ y bác sỹ về làm việc tại các địa phương, tuy nhiên đối với y tế dự phòng thì rất ít. Cơ sở, vật chất, trang thiết bị cho ngành y tế dự phòng ở cơ sở chưa được trang bị đầy đủ, hầu hết các trung tâm y tế dự phòng trong tình trạng thiếu trang thiết bị. Từ những vấn đề phân tích trên cho thấy, công tác y tế dự phòng chưa được chúng ta quan tâm đầu tư đúng mức”, đại biểu Điểu Huỳnh Sang nhấn mạnh.

Trong tình hình hiện nay, ô nhiễm môi trường nhiều, dịch bệnh tràn lan, tình trạng quá tải bệnh viện thường xuyên xảy ra, nhất là các bệnh viện lớn, tuyến trên, đại biểu Điểu Huỳnh Sang đề nghị, cần phải xác định rõ và nâng cao vai trò của y tế dự phòng để công tác y tế đạt hiệu quả. Trong đó, cần tập trung vào 3 nhóm giải pháp: 

Thứ nhất, Chính phủ cần ban hành đề án tổng thể về đầu tư các trang thiết bị cần thiết cho y tế dự phòng trong cả nước, ưu tiên đến các vùng, các địa phương dễ bị ảnh hưởng của dịch bệnh;

Thứ hai, phải tính toán đến nguồn nhân lực và chất lượng nguồn nhân lực, chế độ cho cán bộ của bộ phận y tế dự phòng, làm sao có thể đáp ứng tốt việc thực hiện các nhiệm vụ như tuyên truyền, hướng dẫn, sàng lọc… phải tạo được cơ chế thu hút cán bộ làm việc tâm huyết, hiệu quả; 

Thứ ba, Bộ Y tế cần phối hợp tốt với Bộ Thông tin và Truyền thông trong việc xây dựng và phát triển công nghệ theo dõi sức khỏe nhân dân, công nghệ này phải có chức năng cảnh báo tình hình sức khỏe người dùng; thông báo các dự đoán về tình hình dịch bệnh có thể xảy ra ở phạm vi gần… giống như ứng dụng Bluezone mà chúng ta đang dùng để cảnh báo về dịch bệnh Covid-19.

Trần Thể