An ninh Bình Phước 04:55, 12/06/2024 GMT+7

Bài cuối:
“5 KHÔNG, 2 PHẢI” ĐỂ PHÒNG, CHỐNG TỘI PHẠM

BPO - Hiện nay, với sự phát triển của khoa học, kỹ thuật và công nghệ, sự bùng nổ, phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, quá trình chuyển đổi số đang diễn ra toàn diện mang lại nhiều tiện ích cho người dân, nhưng cũng là cơ hội để tội phạm sử dụng công nghệ cao lợi dụng, thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Để chủ động phòng ngừa, bảo vệ an toàn tài sản, người dân cần thực hiện tốt “5 không, 2 phải”.

Thủ đoạn tinh vi 

Mới đây, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh bắt giữ đối tượng Nguyễn Minh Thế, 28 tuổi, trú phường Đông Hồ, TP. Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Đây là đối tượng trong đường dây mạo danh Công ty ACV mời gọi đầu tư vào dự án Sân bay Long Thành (tỉnh Đồng Nai) lừa đảo chiếm đoạt của chị N.T.M (46 tuổi), trú xã Tiến Hưng, TP. Đồng Xoài 2,9 tỷ đồng. Tại cơ quan công an, Nguyễn Minh Thế cho biết, đối tượng sang Campuchia làm thuê cho một tổ chức lừa đảo quốc tế. Nơi này có rất nhiều chuyên gia tư vấn tâm lý, các lập trình viên công nghệ thông tin. Tổ chức này chuyên giả danh các cơ quan, tổ chức, cá nhân có tên tuổi để lừa đảo. Các lập trình viên của tổ chức này tạo ra những ứng dụng giống với của các tổ chức, cơ quan, cá nhân. Sau đó, sẽ cho nhân viên lên các hội, nhóm kết bạn làm quen trên Facebook, chúng nhắm đến con mồi là phụ nữ đơn thân thiếu thốn tình cảm. Sau khi kết bạn sẽ có các chuyên gia tư vấn tâm lý hỗ trợ để đối tượng trò chuyện, tâm sự, nhắn tin yêu đương... Sau một thời gian, đối tượng nói đang làm cho các tổ chức chính phủ, công ty, các dự án… có gói đầu tư lợi nhuận cao và rủ nạn nhân nộp tiền tham gia đầu tư, sau đó sẽ chiếm đoạt. Đối tượng Thế cho biết thêm, tổ chức lừa đảo này vô cùng tinh vi, nếu nạn nhân có chút nghi ngờ, thắc mắc liên quan đến dự án không như trên website của công ty chính thống thì lập tức chỉ mấy phút sau các lập trình viên sẽ chỉnh sửa ứng dụng (app) giả mạo giống với website chính thống của các tổ chức, cơ quan, cá nhân.

Đối tượng Nguyễn Minh Thế làm việc với cơ quan công an

Ngoài ra, các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng thường lợi dụng tâm lý hoang mang, lo sợ của người dân khi bị cơ quan chức năng thông báo liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật. Thủ đoạn này điển hình là giả danh cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án... thông báo nạn nhân liên quan đến vụ án tai nạn giao thông, buôn bán ma túy xuyên quốc gia, rửa tiền… Trong tình huống này, nạn nhân thường mất bình tĩnh, mù mờ thông tin, hoảng sợ trước việc mình có thể bị vướng vào vòng lao lý nên hợp tác làm theo yêu cầu của đối tượng, như chuyển tiền vào số tài khoản của đối tượng hoặc nộp tiền vào chính tài khoản ngân hàng của mình (trước đó người dân đã thực hiện theo các yêu cầu của đối tượng) và bị đối tượng chiếm đoạt tài khoản ngân hàng. Ngoài ra, các đối tượng còn dùng thủ đoạn giả danh giáo viên, nhân viên y tế thông báo người thân đang cấp cứu, hiện nguy cấp, đe dọa tính mạng nên phải phẫu thuật gấp, yêu cầu chuyển tiền viện phí. Điều này làm cho nạn nhân hoang mang, lo sợ nên chuyển tiền cho đối tượng. Thậm chí các đối tượng còn sử dụng công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) tạo ra các video giả mạo hình ảnh, giọng nói của người thân để tạo lòng tin rồi lừa đảo chuyển tiền.

Hiện nay, một thủ đoạn nữa là các đối tượng giả danh cơ quan nhà nước gửi đường link có chứa mã độc và yêu cầu cài đặt ứng dụng giả mạo như: hành chính công, định danh điện tử qua ứng dụng VNeID… Sau khi nạn nhân cài đặt, ứng dụng giả mạo chứa mã độc có chức năng theo dõi hoạt động của điện thoại di động thông minh để thu thập thông tin tài khoản ngân hàng, mật khẩu đăng nhập và cho phép đối tượng truy cập vào thiết bị từ xa để lấy tiền từ tài khoản ngân hàng của nạn nhân.

Cách phòng tránh tội phạm công nghệ cao

Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh cho biết, qua công tác đấu tranh phòng ngừa tội phạm trên không gian mạng nhận thấy, đa số người dân không coi trọng việc bảo mật thông tin cá nhân. Đây là một trong những nguyên nhân tạo điều kiện cho tội phạm sử dụng công nghệ cao tấn công vào các tài khoản mạng xã hội lấy thông tin, sau đó chiếm đoạt tài khoản và nhắn tin cho bạn bè để mượn tiền, hoặc đối tượng lấy các hình ảnh nhạy cảm lưu trong điện thoại… sau đó gửi lại cho nạn nhân để yêu cầu chuyển tiền, nếu không sẽ phát tán lên mạng xã hội.   

Thượng tá Bùi Bá Dũng, Trưởng phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh cho biết, thủ đoạn của tội phạm sử dụng công nghệ cao rất tinh vi, đích đến chủ yếu là lừa đảo, chiếm đoạt tiền của nạn nhân. Do đó, người dân khi sử dụng điện thoại, máy tính, mạng xã hội phải thật cảnh giác và thực hiện tốt “5 không”: Không nghe (điện thoại từ số lạ chào mời vào các nhóm trên mạng, rủ đầu tư… hoặc những lời cáo buộc, dọa nạt liên quan vụ án, vụ việc). Không nói mật mã OTP, mật khẩu, tài khoản ngân hàng, thông tin cá nhân cho người lạ. Không hoa mắt với các món quà miễn phí, lời chào việc nhẹ lương cao, đầu tư lợi nhuận cao, vay vốn lãi suất thấp trên mạng... Không sợ hãi (trước lời đe dọa liên quan đến vụ án của người tự xưng là công an, tòa án, viện kiểm sát; cảnh giác trước thông tin báo người nhà gặp nạn…) và không làm theo yêu cầu của người lạ (không cài đặt ứng dụng theo hướng dẫn của người lạ, dù là ứng dụng thuế, VNeID…, không chuyển khoản khi chưa rõ thông tin; không kết bạn với người lạ trên mạng xã hội) và “2 phải”: Phải thường xuyên cảnh giác và phải tố giác ngay với công an khi có nghi ngờ.